çawpoşînêk le êsta û tracîdyayek bo sbey/ 10

 

serincdandnêkî rexneyî le pertûkokey “nîgayek le êsta û xewnêk bo sbey”î merîwan wirya, aras fetah, bextyar ‘elî, rêbîn herdî

beşî dehem

ew desellatey wllatekey xoy xoşnewêtû hawnîştmanyan besernekatewe, naştwanêt xoşewîstîû hestî berpirsyarêtî lenaw takû grupekanî komellgada berhembhênêt, ew desellatey berjewendî netewîy kurtibkatewe bo paristnî destkewte desteyîû xêzanîyekî, natwanêt syasetû asayîşî neteweyî darrêjêt. L22

nûseran baş wênakirdnî desellatêkî xizmetkar û milkeçî xellk û daxwazîyekanî, be komellêk druşm le çeşnî druşme partîyekan beser desellatda helldeden û dwacar penadebenewe ber dêwcamekey borcwazî “berjewendî neteweyî“, herwek çon ferensîyekan leber “berjewendî neteweyî!!” letek prusekan rêkdekewn û kumuney parîs, ke dêmokrasî rastexo û berrêweberayetî xellk bû, xelltanî xwên deken, bolşevîkekan leserdemî lênîn û trotiskîda le pênaw berjewendî giştî letek desellatdaranî allman û nemsa şerr radegrin û komunekanî okranya serkut deken û dwatir stalîn û hîtler leser pirsî polonya û “berjewendî neteweyî!!” rêkdekewn, emerîka le cengî cîhanî duwemda leber “berjewendî neteweyî!!” hîroşîma û nakazakî be bombî etom wêran dekat, şay êran û rjêmî be’si be çawdêrî emerîka leser “berjewendî neteweyî!!” hersê layen, gelî kurd serkut deken û (rjêmî be’s)îş leber berjewendî neteweyî û nîştman zyatir le sê hezar gund ragwêz û dû sed hezar gundinşîn enfal û pînc hezarîş kîmabaran dekat, bem core lîstî serkutî bzave komellayetîyekan û şerrexwênawîyekan û frîwdane parlemanîyekan lejêr nêwî “berjewendî neteweyî û nîştmanî!!”da hênde drêje, manîfêstekey nûseran naygrête xoy!

aya dekrêt bzanîn le her yek lew nmûnaneda takî bêdesellatî ferensî, rusî, emerîkî û êranî û ‘îraqî û … tid çi berjewendîyekî hebuwe û çî destkewt buwe? aya le katî rûdanî ew tawaneda roşinbîranî destebjîrî wek nûseranî em manîfêste, her xerîkî mîkyackirdin û perdepişkirdnî ruxsarî rasteqîney serwerî çînayetî nebûn û herwek êsta benêwî dêmokrasî û mafî neteweyî û serwerî yasawe, ew tawananeyan pasaw nedawe? aya eme ewe nageyênêt, ke dêmokratanî dwênê, le huşyarî emrroda xwênrrêjn û dêmokratekanî emrroş le huşyarî sbeynêy takî kurdda, çeqokêşanî rojgar û rawêjkaranyan bte şkawekanî dahatû debin?

îtir takî kurd le sayey borcwazî kurdda çî berjewendîyekî heye, le katêkda ke debînîn, borcwazî lepênaw amancî çînayetî xoyda amadeye ştêk benêwî netewe qurbanî bkat; maçekanî seranî berey borcwazî kurdistan le rûmetî dîktator, hawkarî borcwazî kurd letek leşkrî rjêmekanî êran û turkye û surye û çawnuqandnî desellatdaranî herêm le bombaranekanî her rojey nawçe snûrîyekan û .. tid. aya emane be xatrî heman “berjewendî neteweyî!!” nîn, ke nûseranî desellat pagendey deken û desellatixwazan bew dêwcamewe rakîşî sindûqekanî dengdanman deken? aya gişt tawane berçawekanî mêjû her benêwî berjewendî û asayîşî neteweyî û nîştmanîyewe encam nedrawn, berjewendî û asayîşêk, ke bêcge le borcwakan û derbarekanyan kes lêy behremend nîye!

eger kesanêk peyda debin û pagendey ewe deken, ke ewane nwênerî rasteqîney netewe û nîştman nîn, dekrêt le serapay mêjûda nmûneyekman nîşan bden, ke borcwazî nwênerayetî berjewendî giştî kirdbêt û ew çawerrwanîyaney bedîhênabêt, ke roşinbîranî borcwazî takekanî pê xoşbawerr deken?

nêwan syasetû komellga, pêwîstî be bînakirdnewey birrwaw mitmane heye lenêwan desellatû grupe komellayetîyekanda, pêwîstî be aştkirdnewey ray giştîye legell syasetda, pêwîstî be binyatnanî behayekî nwêy xoşewîstî heye bo nîştman ke le serûy berjendî berteskî hîzbîû destegerîû xêllekîda bêt. L22

nûseran herçendeyan koşabêt, bellam neyantwanîwe rollî nawbjîgerî xoyan bo aştkirdnewey xellkî narrazî û letek milyardlêranî mşexorda bşarnewe, eweta bas le gêranewey birrwa û mitmane le nêwan desellat û grupe komellayetîyekan deken! sereta grupî komelayetî kên û kame rêwişwênyan heye? eme heman geşedane be ramyarîyekey be’s, ke deyuyist be gorrînî nêwî (krêkar) bo (fermanber), perde beser mlimlanêy krêkaran wek çînêk beramber xoy wek deselatî borcwazî, bdat. nûseran be heman amanc û mîtod, hatûn çîn û twêjî komellayetîyan gorrîwe be grupî komellayetî! nûseran eger le hîç bwarêkî tirda dahênanyan nekirdbêt, ewa lem bwareda şayistey şabaşî taybetî (deselatdaranî herêm)ni û pêwîste em dahênane benêwî xoyanewe tomar bken, taweku eger her deselatêk le nawçekeda le yasay kar û yasay bnerretîda em destewajeyey bekar bird, padaştêkî sermayey ya sîmbulî bem komellnase dahêneraney hezarey sêyem bbexşêt!

nûseran bêcge le dûbarekirdnewey riste û peregrafekanî pêşû, ştêkî tiryan newtuwe, bellku be corrêkî dîke heman daxwazî û xoşbawerrîyan darriştuwetewe, xwêner detwanêt berawirdî sê beşî wergîrawî pêşû û beşekanî dahatûş bkat. herweha pêwîste xwêner lêrewe pey be gringî û dahênane nwêyekanyan le bwarî rîform ramyarî û plane abûrîda bbat û gringî be dahênane axirzemanîyekanî nûseranî postmodêrney herêmî kurdistan berêt!

çemkî xoşewîstî nîştmanû berpirsyarêtîû bextewerî, bebê bedamudezgayîkirdnî syaset, berizrragirtnî yasa, parastnî maf, frawankirdnî rûberekanî azadî, behîzkirdnî hestî berpirsyartîû berizragirtnî rêz beramber be xemû pêdawîstîye henûkeyîû ayindeyyekan, natwanêt drustibbêt. gorrînî kurdistan le dexîleyekî hîzbîyewe bo nîştmanêkî neteweyî, erkêkî gringî her rîformêkî syasîye le kurdistanda. L23

nûseran drêje be rîzkirdnî druşm û razandnewey bêbellge û bêbnema deden û deyanewêt komelêk serab bken be amanc û daxwazî xellk. eger waz lewe bhênîn, ke mêjûy dewllet û serwerî û dêmokrasî nwênerayetî nîşanîdawe, ke nîştman hemuwanî droyekî pîroze bo frîwdanî jêrdestan be bextewerî le sayey sîstemî tînûbexwên û eşkence, sîstemî şerr û wêranîkirdinda çîkrawe, ewa nîştmanî neteweyî serabe û berizragirtnî yasay serwerîş, dekate drêjbûnewey temenî koyletî mrov, leberewey ke le sayey sîstemî çewsêneraney çînayetîda, yasa detwanêt tenya nexşî qamçî serweran leser piştî narrazîyanî sîstemeke bêt. eger maf û azadî wek nûseran pagendey bo deken, dyarî û bexşîşî borcwazî buwayên bo mrovayetî, ewa debû mrovayetî çend sede lemewber bebê xebat û qurbanîdan bew deskewtane bgeyîştaye, ke henûkeş destebernekrawn û herweha bepêy bellên û xewne serabîyekanî nûseran bê, debû ewroke le brî ewey ke heye û ketware, mawey kar kurttir û dahatî tak beriztir û bîme dermanî û komellayetîyekan baştir û rûberî azadî çalakî tak frawantir bûnaye, nek bew corey debînîn borcwakan û rawêjkaranyan (pyawe ‘eqllanîyekanî seretay hezarey sêyem) xerîkin mawey kar berew mawey karî sedey nozde debenewe û kemkirdnewey krêy kar û srrînewey pşûy sallane û xizmetguzarîyekan berew astî çend sede lemewber dadegirne xwarewe. îtir nazanim le pay çî ew bellêne serabîyane be hejaranî kurdistan deden?

eger nûseran pêyanwaye ewe bo nezanî fllane serkirde û gendellî fllane part degerrêtewe, ba le wllatanêk ke tyayanda dejîn û sertopî beheştekey sermayedarîn, çawyan bkenewe û le jyanî drawsêkanyan wirdibnewe! ewan xoyan lewe naaga deken, ke borcwazî serwerbêt, saman û dahatî nêstman tenya deçête ser hejmarî bankîy sermayedaranewe, îtir ew sermayedarane ser be part bin ya bêlayen û roşinbîr, ewe hîç le krokî mşexoraney sîstemeke nagorrêt û natwanêt ber be nadadwerîyekan bigrêt, herwa hîç le sûdixwazî û xwênimjî sermayedarekan nagorrêt!

3 – gorrînî însanî kurd le bûnewerîkî brîndarewe bo bûnewerêkî rêzdar

… leberewey bunewerêkî xawen mafû xawen snûrêkî yasayîû behayekî gewrey xoyetî L26

nûseran zor car em destewajane dûbare dekenewe “bûnewerî bçûk û bêrrêz… bûnewerêkî pirrbeha…. bunewerêkî xawen maf û xawen snûrêkî yasayî û behayekî gewrey..”

lem destewaje rîzkrawaneda tenya çendbarey têrrwanîne ayînîyekan lemerr behadarî mrov û bêbehayî bûneweranî tir, ke bexatrî ballabûnî mrov aferênrawn, seretatkêman letekda deken. çunke eger rêz û beha û leser bnemay bûnewerî bêt, wirç û mêrûle û circîş bûnewern. ew rêz û behayaneş, ke bo her bûnewerêk bepêy pêdawîstî mrovî bûnewer bo ewanî dîke dyarîkrawn, tenya detwanin nîşane û bellgey bêrrêzî mrov bin be bûnewerekanî tir, hawkat mrov ke le berêwebirdnî karubarekanî xoyda lasayî yasay cengell û berxurdî bûnewere drrindekan beyektrî dekatewe, wate lasayî ew bûneweraney, ke xoy bêrrêz û kembayex leberçawyan degrêt; milkeçî û nêçîrbûnî bêhêz bo behêz, keçî mrov hêştake pagendey berrêzî û behadarî bo xoy dekat! ew lasayîkirdneweye nek tenya le bwarî zoranbazîda, bellku le rjêmî xwardin û şêwazî sêkis û mameley kesanî trî derewey xêzan û xêll û netewe û grupe ramyarîyekan, mrov herwek bûnewere drrinde û xwarekanî xoy reftar letek hawcorekanî xoy dekat!

be birrway min mrov, ew bûnewerey, ke henûke xerîkî wêrankirdnî deruber û kuştubrrî bûnewerekanî tre çi bo sergermî û çi bo xwardin, drrindetrîn bûnewere, çunke be huşyarîyewe, be bernamewe drrindeyî encam dedat![4] paşan gerrandnewey rêz le rêgey webîrhênanewey fllane kargêrr û fîsare ramkarewe rûnadat, bellku lewêwe rûdedat, ke mrov wek tak, desellatdar û polîsekanî naxî bkujêt û bçête pay hellsurandnî karubarekanî, bebê ewey pena bo yasay zallî drrindekanî serwerî; fermander û serwer, mrovî be wîst û twana, mrovî kara û çalak, nek berkar û obcêktî serweran, berêt. gerranewey behay mroyî le rêgey pyadekirdnî yasakan ya serwerî yasakanî serwerî borcwazîyewe nîye, bellku le lenawbirdnî xudî yasakanî serwerîyeweye, le gerranewe û bûnewey xoyetî mrov be beşêk le sruşt û dostayetî bûnewerekanî tir, emeş tenya be djayetî serweran û hewllekanîyan bo le qillbdanî wîst û daxwazîyekanî mrov dête dî.

min nazanim nûseran le kwêwe eweyan hênawe, ke mrov xawen snûrêkî yasayye? mrov beşêke le sruşt û jyan û azadî û berrêzbûnî tenya detwanêt le çwarçêwey yasa sruştîyekanda pere bsênêt, bepêçewaneşewe yasa destkird û danrawekanî serwerî çînayetî, çepênerî make mroyye sruştîyekanin û letek srustî mrovda nayênewe û kêşekanîş begiştî lêrewe serçawe degrin, kotubendkirdnî mrov le yasa destkirdekanda.

lehemûşî bêrrêztir temaşakirdnî xellke wek re’yetêkî dest lesersingû temaşakirdnî desellatdarane boxoyan wek serweranêk leseruy yasaw lêpirsînewe. L26

lêreda pirsyarêk dête pêşewe, be kame şêwaz û kame bellge be paygeyekî weha degeyn? aya ew sûk seyirkirdin û serûyasayey serweran tenya le deselatdaranî kurdistaneda heye ya le giştêtî sîstemekedaye; bo nmûne parsall le yekêk le danîştne asayyekey parlemanî allmanda lemerr berizbûnewey nirxî germî û elektrîk, serokşalyaranî ew wllate wtî “leber ewey ke nirxî telefon û întêrnêt daşkawe, ew bîme bêkarîye (komeke bêkarîye) ke heye, zyadey debêt û le beramberda bêkaran û komekwergran detwanin qerebûy berizbûnewey nirxî elektrîk (kareba) û germî pê bken“. em rêzdarîye le mrov û pêdawîstîyekanî, ke be qsey xatûnî desellatdaran, ew çend sente ke telefon û înternêt herzan buwe, debêt kem bikrêtewe ya le brî zyadbûnî çend ewendey nirxî elektrîk û sûtemenî leberçaw bgîrdrêt! lelayekî trewe hemûman skandallekey brîtanyay parsallman le yade, ke xercî seyirkirdnî fîlmî pornografî şalyaran û endamparlemanekan leser dahatî komellge buwe. dekrêt nûseran pêman bllên, edî yasa le kwê xewtbû? aya yasa be heman şêwey szadanî dzînî pakete cgereyek, berengarî dze gewrekanî wllat buwewe, ke çendîn milyon pawend hepeluş kra bûn û dekrên?

paşan le sîstemî çînayetîda mrovekan tenya rêzî kodêkyan heye, ke be hoyewe bacyan lêdesênrêt û mrovî kurd le seretay bêrrêzîyekedaye û hêşta le kwêmane letek behakanî sîstemî nîolîbrall aşnabîn!

ştêkî dîke pêwîste nûseran serincî bdenê, eweye, xo (karzayî) efganistan le şax perwerde nebuwe û hem sermayedar buwe û hem le fêrge ballakanî (sî ay ey)da molletî serokayetî wergirtuwe, dekrêt bzanîn bo rêzî efganîyekan hênde le xwareweye, ke zorbey nûseranî kurd tenanet ta astî sûkayetî efganîyekan wek nmûney mrovî xwar û kem be nmûne dehênnewe?

xogîlkirdin le binçîneyek ke sîstemî çînayetî leser westawe, berew şwênêkî dîke mildenêt, ewîş şardnewey mîkanîzmekanî karkirdî sîstemekeye le drustkirdin û peredan bew hellawarne, rolê maman debînin. ewe tenya desellatdaranî kurdistan nîn, ke xoya weha debînin, bellku ewe xudî sîstemekeye, ke payekanî axa û sepanî ragirtuwe û pereyan pêdedat. eger berawirdî xozilzanînî desellatdaranî kurdistan û şimşêr leser mildananekey şajnî brîtanya bkeyn, debînin, ke sûkayetî û kem temasakirdnî xellk le karêzekey dêmokratî parlemanîyewe, le lankekey ew dêmokrasîyewe serçawe degrêt!